Monocultivar Olijfolie
Een monocultivar is de trots van de boer. Gemaakt van één enkele olijfsoort (cultivar), een het liefst nog specifiek voor de regio. Een monocultivar olijfolie vertegenwoordigt in zijn smaak de natuur en het klimaat van het gebied en de passie en het vakmanschap van de boer. Het is dus extra vergine olijfolie in zijn puurste vorm.
Iedere cultivar heeft zijn eigen kenmerken. Voor sommige soorten is het belangrijk ze vroeg te oogsten. Zo oogst Mattia van Conventino Monteciccardo zijn Leccino olijven zo’n 2-3 weken vóór de optimale rijpheid. Dit zorgt voor een lange afdronk in de smaak. De Ascolana olijven van Antonio van Azienda del Carmine zijn de eerste die geoogst worden in het oogstseizoen. Nagenoeg alle olijven zijn dan nog groen van kleur. Dit zorgt voor frisheid en een hoog gehalte aan polyfenolen.
Ook verschillen de smaken nogal. De Coratina olijf uit Puglia is een zeer robuuste cultivar, hoog qua polyfenolen, bitterheid en een stevig pepertje. De Peranzana olijf, ook uit Puglia is een stuk milder en frisser, maar toch nog subtiel bitter. Overigens wil de Peranzana olijf echt nergens anders groeien dan in specifieke gebieden in Puglia. Biancolilla uit Sicilië is weer heel mild en bevat van nature minder polyfenolen. Kortom, de één is pittig, de ander mild. In midden-Italië zijn Leccino en Frantoio de meest voorkomende olijfsoorten. Je vindt ze veel als blend, en steeds meer als Monocultivar.
Het verschil in geuren is ook kenmerkend. De ene ruikt naar vers gemaaid groen gras, de ander naar artisjok, tomaat of rijp fruit als banaan.
Ieder oogstjaar opnieuw zijn er subtiele verschillen in smaak en opbrengst. Een nat oogstjaar zorgt voor mildere olie en minder polyfenolen, terwijl een droog jaar juist een wat scherpere olie geeft. Maar ook wind, bodemgesteldheid en (vries)kou hebben hun invloed. De olie is dus geen 2 jaar achter elkaar hetzelfde. Wanneer er een blend gemaakt wordt, kan er natuurlijk naar een meer consistente smaak gezocht worden. Het is geen toeval dat hier veel gelijkenis is met de wijnindustrie.
Enkele van onze favoriete monocultivars
Het is dus de kunst om de smaak van je olijfolie met die van je maaltijd te matchen, waarbij het ook geen absolute wetenschap is. Ons doel is de lekkerste en meest karaktervolle monocultivars te selecteren, en deze in te delen naar toepassing.